“Ah basimi alıp gitsem” düşüncesi herkesin dilinde. Peki neden
gidemiyor bu insanlar? İlk neden baglar, ozellikle ekonomik baglar.
Fakat bu baglari kopartmak imkansiz degil!
Bu yazi ekonomik baglardan kurtulma ile ilgili. Ortalama bir gelire sahipseniz ozgurlugunuze ulasmak icin birikim yapabilirsiniz. Cogu insan bunun mumkun olmadigini dusunur ve oyle yasar. Gunumuzdeki tuketim acligi insanlik tarihinde gorulmemis bir duzeye ulasmistir ve her gecen yil kendi
rekorlarini kirarak artmaktadir. Demek ki oncelikle kendimizi bu konuda dizginlememiz gerekiyor.

Tasiyamayacagin seyi satin alma!

Bir sirt cantasi ile dolasmak insana tasiyamayacagi seyi almamasini
ogretir. “Backpacking” denilen bu seyahat modelinde temel prensip, bir
canta ile kendine yetebilmekten ibarettir. Aslina bakarsaniz ufak bir
cikin bile bir insana yetebilir. Fakat birden o kadar sert gecisler
yapmak, bircogumuz icin uygulanabilir degildir. Fakat cogumuz icin sirtcantali gezgin modelini uygulamak, sistemden cikis icin gerekli altyapiyi saglayabilir. Cantana sigmayacak seyi almamak hazirlik surecinizdeki gereksiz tuketimin cogunu yapmaniza engel olacaktir. Dagcilik, sirtcantali kampcilik, sirtcantali seyahat deneyiminiz varsa isin mantigina sahipsiniz demektir. Yoksa arastirarak, okuyarak hazirlanabilir ve bir kac seyahatten sonra bu modeli uzun bir seyahat icin uygulayabilirsiniz. Ben de malzeme ve seyahatlere iliskin bilgileri elimden geldigince burada sizlerle paylasiyor olacagim.

Tuketim konusunda kendimizi torpulerken diger taraftan da sisteme
bagimlilik tuzaklarina düşmemeye dikkat etmeliyiz. Bu tuzaklardan en
yaygin olanlari taksitli ve kredili satin alma sistemleri… Bu
sistemler ozelllikle maasli calisan insanlar icindir. Size elde etmeye
calistiginiz seyi bugunden elde edebilme imkani sunarlar. Fakat dogal
olarak bunu sizi sevdikleri icin yapmazlar. Bu sistemler kar odaklidir
ve tuketimi artirmayi hedeflerler. Bir noktadan sonra bedelini pesin
olarak odeyebileceginiz seyleri bile taksitlendirerek satin almaya
baslarsiniz. Bu tuzaga finans temelli mesleklere sahip olan insanlar
da dusmektedir. Sizi paranin zaman degeri denilen kavramla yumusak
karninizdan vururlar. “Hey bu ayakkabi 80 lira, neden onu ayni fiyata
6 taksitte alabiliyorken pesin alayim ki?” diyerek kisisel
bilanconuza 6 aylik bir borc yuku eklersiniz ve bunu bir cok urune
sahip olmak icin yaparsiniz. Bunun sonucu ise bagimliliktir.

Mevcut durumunuzu ortaya dokun!

Oncelikle kendinize bir tablo hazirlayin. Aylik sabit giderlerinizi
yukaridan asagiya yazin. Bu tabloya tum taksitli alisverislerinizi,
kredi karti ekstrelerinizden bakarak siraladiktan sonra, kredi, kira,
uyelikler vb harcamalarinizi da siralayin. Tablonun yatay eksenine
aylari yazin. Taksit sayisi belli olan tum harcamalarinizi son
taksidine kadar tabloya isleyin. Size minik minik gelen o taksitlerin
alt toplama etkisini gorunce neden gelirinizin tamaminin gidere
donustugunu gormus olacaksiniz. Simdi o tabloya bakarak hareket
kabiliyetinizin nasil kisitlandigini, oradaki giderlerin ne kadarinin
gercek bir ihtiyactan kaynaklandigini dusunun ve bunu yaparken
gercekci olmaya calisin. Sahip olduklarinizin ne kadarini ciddi bir
zarara ugramadan paraya cevirebilirsiniz? Aldiklarinizin ne kadari
aldiginiz anda tukenmis?

Tuketimden tasarrufa!

Harcamalarinizi disiplin altina alarak tasarruf yapabilirsiniz.
Ucretini pesin odeyemediginiz hic bir sey satin almamak sizi
ozgurlesecektir. Fakat bunun icin oncelikle tablonuzun temizlenmesi
lazim.

2 yil suren seyahatimden 5 yil once, taksitli satin almayi birakmis
olmam amacladigim finansal duruma gelmemi sagladi. Benimle ayni
duzeyde gelire sahip olan insanlar bu seyahate nasil gidebildigimi
anlayamadilar. Cogu bana piyangodan para ciktigini, bir yerden miras
kaldigini ya da onlardan fazla gelire sahip oldugumu dusundu ve buna
inandi. Gercegi onlara acikladigimda bana inanmadilar. Oysa gercek
-bir amacim olmasi ve onun icin planlama yapmam- di.

Sevgiler
Emre Kanca

Not: Yeni yayinlanan yazilardan haberdar olmak icin sayfanin sag alt kosesindeki takip et butonunu tiklayarak elektronik posta adresinizi girebilirsiniz.